100 điều các Designer cần biết về con người (phần 1)

Những thứ bạn thấy không phải là những thứ mà não bạn nhận được

Bạn thường nghĩ rằng khi chúng ta nhìn xung quanh, đôi mắt sẽ gửi thông tin đến bộ não để xử lý và cho bạn biết về thực tại xung quanh như thế nào. Nhưng sự thật là những gì bộ não của bạn xử lý ra thì có thể không chính xác là những gì mắt bạn đang thấy. Bộ não của bạn liên tục phân tích mọi thứ bạn nhìn thấy. Hình 1.1 là 1 ví dụ cho việc não chúng ta đã tạo ra một hình tam giác ngược không có thật.

Vì bộ não chúng ta luôn tao ra những lối tắt để tiết kiệm năng lượng

Bộ não của bạn tạo ra những lối tắt này để nhanh chóng hiểu được thế giới xung quanh bạn (Điều rất cần thiết cho môi trường săn bắt hái lượm luôn luôn cần tối ưu năng lượng để sinh tồn của tổ tiên chúng ta).
Bộ não của chúng ta nhận được hàng triệu thông tin đầu vào mỗi giây (khoảng 40 triệu) và nó đang cố gắng hiểu tất cả thông tin đầu vào đó. Nó sử dụng lại các quy tắc cũ đã tích lũy được và dựa trên kinh nghiệm trong quá khứ, để dự đoán và đưa ra kết quả về những thứ bạn đang thấy. Phần lớn thời gian việc này rất có ích và hiệu quả ,nhưng đôi khi nó gây ra lỗi.

Áp dụng vào thực tế

  • Những gì bạn nghĩ mọi người sẽ thấy trên trang Web hoặc App của bạn có thể không phải là những gì họ thực sự nhìn thấy. Nó có thể phụ thuộc vào nền tảng, kiến ​​thức và sự quen thuộc của họ với những gì họ đang tìm kiếm và kỳ vọng.
  • Bạn có thể thuyết phục mọi người nhìn mọi thứ theo cách nhất định mà bạn muốn, tùy thuộc vào việc chúng được trình bày như thế nào.

Tầm nhìn ngoại vi là gì và nó quan trọng đến mức nào?

Con người có 2 loại tầm nhìn, đó là tầm nhìn trung tâm và tầm nhìn ngoại vi. Tầm nhìn trung tâm giúp bạn nhìn trực tiếp vào một thứ và xem nó một cách chi tiết (Ví dụ bạn đang đọc bài viết này bằng tầm nhìn trung tâm). Tầm nhìn ngoại vi là phần còn lại của trường thị giác, cụ thể là các khu vực bạn có thể nhìn thấy nhưng bạn không cần nhìn trực tiếp. (Ví dụ: bức tường và những vật phía sau màn hình máy tính của bạn) .Việc đôi mắt chúng ta nhìn thấy được những thứ bên ngoài tầm nhìn trực tiếp rất hữu ích trong việc hiểu được thế giới xung quanh

Tại sao những thứ nhấp nháy trên màn hình làm chúng ta khó chịu?

Chúng ta không thể cưỡng lại được việc bị phân tâm vào những vật chuyển động bên ngoài tầm nhìn trực tiếp của mình. Ví dụ khi đang đọc những bài viết dài trên màn hình máy tính và xung quanh hai bên trang web là những mẫu quảng cáo nhấp nháy liên tục hoặc là những animation chuyển động. Chúng ta sẽ không thể tập trung vào nội dung đọc và bị phân tâm bởi những quảng cáo ấy. Sẽ khá là khó chịu nếu chúng ta cố gắng tập trung đọc tiếp bài viết trên trang web. Đó là cách tầm nhìn ngoại vi của chúng ta hoạt động. Đó là lí do vì sao những nhà làm quảng cáo sử dụng những hình ảnh, banner nhấp nháy và Animation trên quảng cáo của họ để có thể chiếm được sự chú ý của người dùng mặc dù nó có thể mang lại sự khó chịu

Tầm nhìn ngoai vi đã giúp cho tổ tiên chúng ta sinh tồn như thế nào?

Theo quan điểm từ thuyết tiến hóa thì khi tổ tiên chúng ta đang mãi mê ngồi mài đá lửa hoặc nhìn lên trời ngắm nghía những đám mây trôi, đồng thời họ cũng quan sát môi trường xung quanh bằng tầm nhìn ngoại vi và phát hiện ra rằng một con sư tử đang lao tới. Họ đã bỏ chạy khỏi sư tử và sống sót và có nhiều cơ hội tiếp trục truyền lại gen của họ cho thể hệ sau. Những người có tầm nhìn ngoại vi kém đã không thể phát hiện ra sư tử vì vậy đã không còn tồn tại để truyền lại gene cho thể hệ sau. nữa Nói một cách khác chúng ta là hậu duệ của những tổ tiên phát triển được tầm nhìn ngoại vi mạnh mẽ
Những nghiên cứu gần đây xác nhận ý tưởng này. Vào năm 2009 các nhà khoa học đặt những đối tượng đáng sợ với con người (ví dụ rắn,côn trùng có độc,thú dữ,. . . ) vào tầm nhìn ngoại vi và tầm nhìn trung tâm của để so sánh thời gian phản ứng của hạch hạnh nhân (bộ phận điều khiển cảm xúc trong não khi phản ứng với những tác nhân đe dọa đến sự sinh tồn) Khi đối tượng được hiển thị trong tầm nhìn trung tâm, nó mất đế ​​​​140 đến 190 mili giây để hạch hạnh nhân phản ứng. Nhưng khi các đối tượng được đặt trong tầm nhìn ngoại vi thì hạch hạnh nhân chỉ mất 80 mili giây để phản ứng.

Áp dụng vào thực tế

  • Mọi người sử dụng tầm nhìn ngoại vi khi họ nhìn sơ bộ vào màn hình máy tính và thường quyết định nội dung của một trang web dựa trên cái nhìn thoáng qua về những gì có trong tầm nhìn ngoại vi của họ.
  • Mặc dù phần giữa màn hình rất quan trọng đối với tầm nhìn trung tâm, nhưng đừng bỏ qua những gì trong tầm nhìn ngoại vi của người xem (hai bên màn hình). Hãy đảm bảo rằng những thông tin xuất hiện ở khu vực ngoại vi cũng truyền đạt rõ ràng mục đích của trang web.
  • Nếu bạn muốn người dùng tập trung vào một phần nhất định của màn hình, đừng đặt những animation hoặc các yếu tố nhấp nháy trong tầm nhìn ngoại vi của họ.
Mọi thông tin trong bài viết được tham khảo từ cuốn sách 100 Things Every Designer Needs to Know About People của tác giả Susan Weinschenk.